Diagnostyka niepłodności
Niepłodność wg WHO dotyczy 20-30% par starających się o ciążę. Jest wiele przyczyn niepłodności – czynniki rozkładają się prawie równo po stronie mężczyzn i kobiet.
Najczęstszymi przyczynami niepłodności u kobiet są:
- Brak owulacji
- Zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy, hiperprolaktynemia)
- Wady anatomiczne macicy
- Niedrożność jajowodów
- Zespół policystycznych jajników
- Endometrioza
- Polipy endometrialne
- Otyłość
- Cukrzyca
- Przedwczesne wygasanie czynności jajników
- Infekcje w obrębie narządu rodnego
Diagnostyka niepłodności polega na przede wszystkim dokładnej analizie dotyczącej przebiegu cyklu miesiączkowego, przebytych operacji, infekcji, zaburzeń hormonalnych. Badanie usg pozwala na rozpoznanie anatomii narządu rodnego, a monitoring cyklu na sprawdzeniu przebiegu procesu owulacji.
Zaburzenie owulacji może przebiegać na wielu etapach – począwszy od braku wzrostu pęcherzyka dominującego po brak pękania pęcherzyków czy problemami związanymi z implantacją.
Leczenie niepłodności
Monitorowanie cyklu – polega na weryfikacji procesu dojrzewania i wzrastania pęcherzyka dominującego w jajniku. Monitorowanie cyklu dostarcza bardzo wielu informacji mogących być przyczyną niepłodności.
Stymulacja owulacji – polega na podawaniu leków, których celem jest wymuszenie wzrostu pęcherzyków w jajniku, a następnie owulacji. Jest wiele różnych preparatów pozwalających na stymulację owulacji. Podczas tej metody leczenia częściej występują ciąże mnogie.
Inseminacja wewnątrzmaciczna – polega na podaniu odpowiednio przygotowanego nasienia do jamy macicy poprzez specjalny cewnik. Często inseminacje poprzedza się stymulacją owulacji, która zwiększa szanse ciąży. Zabieg inseminacji jest niebolesny. Można po nim normalnie funkcjonować – jeździć samochodem, czasami występuje drobne plamienie.
Zapłodnienie pozaustrojowe – In-vitro
Metoda leczenia polegająca na pobraniu komórek jajowych od kobiety, a następnie połączeniu ich z plemnikiem w warunkach laboratoryjnych – czyli poza ustrojem kobiety. Uzyskane w tej metodzie zarodki podaje się następnie do jamy macicy specjalnym cewnikiem.
Niepłodność męska
Diagnostyka niepłodności również powinna dotyczyć mężczyzn. Według badań niepłodność męska stanowi prawie 50% przyczyn niemożności zajścia w ciążę. Badanie nasienia pozwala na uzyskanie wielu ważnych informacji – dotyczących budowy jak i ruchliwości i liczby plemników.
Pomimo wielu trudności związanych z akceptacją wykonania badania nasienia jest to równie ważny element w procesie diagnostyki niepłodności.
Ważną materią dotyczącą wątpliwych wyników jest odpowiednie odżywianie a także aktywność fizyczna. Zaleca się ograniczenie spożywania tłuszczy oraz cukrów prostych, alkoholu, a także suplementacja w witaminy (szczególnie wit E i wit C) a także minerały tj. selen czy cynk.